Held

Wat ’n held, die Maarten van der Weijden! Daar is iedereen het wel over eens. Geweldig: hij heeft het gedaan! Nee, niet gehaald. Maakt ook dat hem niet tot held: dat hij ook de moed had om te stoppen, en plein publique? En intussen maar wel mooi 163 kilometer gezwommen en 2,5 miljoen binnengehaald!

Helden zijn mensen die iets doen wat we bewonderen maar zelf nooit zouden doen. We hebben helden nodig. Omdat ze verbeelden wat boven onszelf uit gaat. Omdat ze iets vertegenwoordigen, een ideaal of moraal. Zoals Maarten, hij laat niet alleen een prestatie zien die alle voorstellingen te boven gaat, maar ook iets edels, zijn motief: het kwaad uitbannen uit de wereld, in dit geval het kwaad van de kanker.

Zo gezien representeert hij dus ook iets hogers, iets ‘goddelijks’. Daarom worden helden vereerd. Gehuldigd zoals dat nu heet. Heel Nederland gaat plat bij het zien van zo’n ‘bovenmenselijke’ prestatie. Maar dat is niet het enige, ook alles er omheen speelt mee: een vrouw die hem steunt door dik en dun, twee lieve kindjes, een warme kring van dierbaren. Een plaatje, je zou zo Kerst met ze willen vieren.

Helden worden nog meer held met die idylle om zich heen. Een aureool van familieman, de kanker overleefd, geknuffeld en geschouderklopt. Een Nederland dat het zonder God moet doen, kiest zijn eigen goden. Zo zijn we dan toch weer een beetje één: in de aanbidding van onze helden.

Daarmee wil ik zeker niet alle euforie rond Maartens prestatie afdoen als slechts een hype. En al helemaal niet zijn prestatie tenietdoen! Zijn heldenstatus is volkomen terecht! Ik keek alleen ook naar het hele fenomeen er omheen: al die mensen midden in de nacht op de been, om een glimp van hun held op te vangen. Als om iets van zijn kracht samen te delen? Als om iets van zijn licht op te vangen, en ook zelf een beetje te stralen?